Trong chương trình nghị sự của Hội nghị Tư lệnh Hải quân ASEAN lần thứ 5 (ANCM-5) tại Hà Nội, các vụ cắt cáp cũng như tuyên bố chủ quyền phi lý bằng "đường lưỡi bò" của Trung Quốc sẽ được Việt Nam nêu ra.

Trao đổi với báo chí chiều 18/7, Chuẩn đô đốc Phạm Ngọc Minh, Phó tư lệnh Hải quân Việt Nam cho biết, tham dự ANCM-5 có tư lệnh hải quân của 9 nước thành viên ASEAN và tùy viên quốc phòng Lào tại Việt Nam. Ngoài thành viên các nước ASEAN, hội nghị không mời mở rộng thêm.

Theo ông Minh, tại hội nghị thường kỳ này, những diễn biến phức tạp thời gian qua trên biển Đông như vụ tàu của Trung Quốc cắt, phá cáp tàu thăm dò của Việt Nam, tham vọng đưa đường lưỡi bò trên thực địa của Trung Quốc, sẽ được nêu ra.

[You must be registered and logged in to see this image.]
Phó tư lệnh Phạm Ngọc Minh (trái): "Việt Nam sẽ giải quyết các vấn đề của mình bằng chính sức của mình". Ảnh: Nguyễn Hưng.

"Việt Nam là nước chủ nhà, trong báo cáo trước hội nghị sẽ nêu các vấn đề liên quan tới các vụ cắt cáp của các tàu Trung Quốc và tuyên bố chủ quyền về đường lưỡi bò của nước này", ông Phạm Ngọc Minh nói.

Cũng theo tướng Minh, không chỉ Việt Nam mà trong khối ASEAN, nhiều nước có tuyên bố vùng biển chồng lấn với tuyên bố chủ quyền "đường lưỡi bò" đều tỏ ra lo ngại. Quan điểm chung để xử lý vấn đề là thông qua đàm phán hòa bình, dựa vào Công ước về Luật biển (UNCLOS) 1982 và dựa vào quyên bố về ứng xử trên biển Đông (DOC). Việt Nam sẽ nêu các vấn đề tìm kiếm sự đồng thuận của các nước ASEAN, tiến tới Bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC).

"Mục tiêu của chúng ta là giữ được chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán, cũng như môi trường hòa bình, ổn định. Chúng ta hợp tác với các nước trên quan điểm độc lập, tự chủ, không liên minh, không liên kết quân sự, không dựa vào bất kỳ nước nào để giải quyết vấn đề của mình", vị Phó tư lệnh Hải quân nói.

Tướng Minh cho biết, thời gian qua hải quân Việt Nam và hải quân các nước ASEAN đã có các hoạt động hợp tác chia sẻ thông tin, chống cướp biển, diễn tập tìm kiếm cứu nạn, chống buôn lậu... ; ở cấp độ song phương đều có các hợp tác cụ thể.

Hiện nay, hải quân Việt Nam đã thiết lập đường dây nóng với Thái Lan, Campuchia và đã tuần tra chung với hải quân 2 nước này trên 20 lần; thiết lập đường dây nóng với Philippines và đang thúc đẩy tuần tra chung với Malaysia và Indonesia. Theo kế hoạch, cuối năm 2011 Việt Nam sẽ ký về tuần tra chung với Malaysia và Indonesia.

Theo Cục Chính trị Hải quân, Hội nghị Tư lệnh Hải quân là một trong 3 hội nghị quân binh chủng quan trọng (không quân, hải quân, lục quân) trong khuôn khổ hợp tác quân sự ASEAN đang được triển khai trong khuôn khổ ASEAN, nhằm thúc đẩy hợp tác thiết thực giữa quân đội các nước ASEAN trong việc đối phó với các thách thức an ninh đang nổi lên trong khu vực hiện nay.

Với chủ đề "Hợp tác hải quân ASEAN vì hòa bình và an ninh biển", hội nghị ANCM-5 sẽ tập trung vào hai nội dung gồm: tình hình an ninh khu vực, vai trò và biện pháp hợp tác của hải quân để đối phó; thảo luận hai sáng kiến của Việt Nam gồm định hướng hợp tác hải quân và giao lưu sĩ quan hải quân trẻ nội khối.

Hội nghị diễn ra từ 26/7 đến 29/7 tại Hà Nội. Bên cạnh các hoạt động chính, các đoàn sẽ tham quan một số đơn vị hải quân Việt Nam. Đồng thời, Việt Nam sẽ tiếp xúc song phương với các đoàn.